نارسایی قلبی چگونه بوجود می آید ؟
نارسایی قلبی بدین معنی نیست که قلب کار نمی کند بلکه بدین معناست که قلب عملکرد مناسبی برای پاسخ گویی به نیاز های بدن را ندارد. این بیماری باعث می شود تا سرعت جریان خون در بدن و قلب کاهش یابد و فشار داخل قلب بیشتر شود. بنابراین قلب نمی تواند اکسیژن و مواد غذایی کافی را با خون پمپاژ کند .دریچه های قلب کشیده می شوند تا بتوانند خون بیشتری را جمع آوری کرده و به سایر بخش های بدن پمپاژ نمایند .این کار باعث می شود تا جریان خون متناسبی در بدن بوجود آید ولی این احتمال هم جود دارد که دیواره های عضلات قلب ضعیف شوند و نتوانند به میزان کافی خون را پمپاژ کنند. در این مواقع کلیه واکنش نشان می دهند و میزان بیشتری از مایعات و سدیم در بدن انباشته می شود و در صورتی که این مایعات در بازو، پا بخصوص در ناحیه قوزک پا و شش ها جمع شوند، بیماری به نام نارسایی احتقانی قلب بوجود می آید .
چگونه می توانیم نشانه های این بیماری را تشخیص دهیم ؟
نشانه های نارسایی قلب به تغییرات ایجاد شده در قلب و بدن مرتبط بوده و می توانند از خفیف تا شدید متفاوت باشند.این نشانه های عبارتند از :
در صورتی که شما به نارسایی قلبی مبتلا باشید، ممکن است یکی از این علائم یا چند عدد از آنها را داشته باشید و یا حتی هیچ نشانه ای نداشته باشید. همچنین این احتمال وجود دارد که نشانه های شما نتوانند ضعف قلبی تان را آشکار نمایند. تعدادی از افراد هم علائم زیادی دارند ولی نارسایی قلبی در آنها خیلی جدی نیست و برعکس .
چگونه میتوانم با نارسایی قلبی به زندگی خود ادامه دهم ؟
آینده و وضعیت زندگی این افراد به میزان زیادی به نحوه عملکرد عضلات قلبی آنها، نشانه های فرد و نحوه پاسخ گویی وی به روش های درمانی وابسته است. در صورتی که به خوبی از خود مراقبت نمایید این بیماری مانع از آن نمی شود که از زندگی خود لذت ببرید .
نانارسایی قلبی چگونه درمان می شود ؟
معمولا از داروهای زیر بدین منظور استفاده می شود :
توان بخشی قلبی چگونه به بهبود نارسایی قلبی کمک می کند ؟
این برنامه ها به بیمار کمک می کند تا به صورت مناسب و ایمن ورزش کند و سبک زندگی را اصلاح نماید که برای قلب وی بسیار مفید است. این برنامه شامل دستورات ورزشی متناسب، آموزش و تغییر عوامل خطر بیماری می باشد مانند ترک سیگار و تغییر رژیم غذایی .
دراین برنامه ها فرد از لحاظ عاطفی هم پشتیبانی می شود. این برنامه به فرد کمک می کند تا سایر بیماران مشابه خود را ملاقات کند و با مشورت با آنها روشی سالم و متعادل را برای زندگی خود انتخاب نماید .
چقدر نمک میتواتم مصرف کنم ؟
در صورتی که شما به نارسایی قلبی مبتلا هستید، نباید میزان نمک مصرفی تان از 1500 میلی گرم در روز بیشتر باشد .
در صورت بروز کدام یک از علائم نارسایی قلبی باید به پزشک مراجعه نمایم ؟
در صورتی که شما به نارسایی قلبی دچار هستید و همچنین علائم غیر معمولی دارید، تا قرار ملاقات بعدی صبر نکنید و بلافاصله به پزشکتان مراجعه نمایید. این علائم هشدار دهنده هستند :
نشانه های اورژانسی نارسایی قلبی کدامند ؟
در صورت بروز این علائم بلافاصله به اورژانس مراجعه نمایید :
درد قلب به چه دردی گفته می شود و چگونه از دردهای گوارشی تشخیص داده می شود؟
درد اختصاصی قلب، پشت جناق سینه منتشر می شود و با علائم دیگری همراه است. دردهای قلبی به طور معمول( اما نه همیشه) پس از فعالیت رخ میدهد. در زمان استراحت معمولا اگر دردی به وجود بیاید درد گوارشی است، دردهای قلبی به ندرت در زمان استراحت اتفاق میافتد. اگر همراه با درد علائمی مثل تعریق و تنگی نفس داشتید و احساس کلی ضعف و بیحالی وجودتان را گرفت این علائم احتمالا ناشی از مشکلات قلبی یا عروقی است نه مشکلات گوارشی. اگر به فاصله بسیار کمی از غذا خوردن دچار سوزش معده و درد پشت جناغ سینه شدید این احتمالا ناشی از مشکلات گوارشی است به خصوص اگر بلافاصله پس از غذا خوردن دراز کشیدید احتمال بروز مشکلات گوارشی بیشتر است.
چطور بفهمیم سکته قلبی به سراغمان آمده است؟
فشردگی و درد قفسه سینه و درد قسمت بالای بدن مهم ترین علائم سکته قلبی هستند، اما سکته قلبی علائم دیگری نیز دارد که باید آن ها را بشناسید. درد قفسه سینه، رایج ترین علامت سکته قلبی است، چه تند و تیز باشد و چه کند. اغلب کسانی که دچار حمله قلبی می شوند، موقع سکته قلبی احساس می کنند کسی مرکز قفسه سینه شان را فشار می دهد. احساس فشردگی قفسه سینه چند دقیقه یا بیشتر طول می کشد، و یا اینکه مدتی از بین می رود و دوباره بر می گردد.
نارسایی قلبی چیست و چگونه درمان می شود؟
نارسایی قلبی به مفهوم ناتوانی نسبی قلب در پمپ کردن خون به درون سیستم گردش خون است. بدین ترتیب این بیماری موجب کمبود خون در اندامها و در نتیجه ضعف و بیحالی شده و از طرفی تجمع خون در سیستم وریدی موجب ورم در اندامها بخصوص پاها میشود. خوشبختانه داروهای مفیدی برای درمان نارسایی قلبی موجود است.یکی از این داروها دسته دارویی مدرها یا ادرار آورهاست که با افزایش دادن میزان ادرار باعث کم شدن حجم خون و برطرف شدن ورم در اندامها میشود.
دیگوکسین دارویی است که قدرت انقباضی قلب را زیاد میکند ولی متاسفانه دارای عوارضی است که استفاده از آن را بسیار محدود کرده است.
روشهای درمانی غیرجراحی بیماریهای قلبی، چه روشهایی هستند و چه تاثیری بر روند درمان بیماری دارند؟
در روشهای جراحی، جراح از طریق قلب باز یا بسته بیمار را درمان میکند، اما در روشهای مداخلهای غیرجراحی که متخصصان داخلی قلب آن را انجام میدهند با استفاده از روشهای خاص بدون انجام عمل جراحی درمان را انجام می دهند به عنوان مثال هنگامی که دریچه ریه(شش) تنگ باشد میتوان آن را با «بالون» باز کرد.
افتادگی دریچه قلب چیست و آیا خطری ایجاد می کند؟
افتاد گی دریچه میترال یا پرولاپس دریچه میترال ( MVP) یک اختلال شایع دریچه قلب (دریچه میترال) است. این بیماری در خانم ها رایج تر است و بیشتر مادرزادی است. دراین اختلال دریچه ای لتها بزرگ و طویل وضخیم میشود ودرهنگام انقباض قلب لتهای دریچه به سمت داخل دهلیزچپ کشیده میشوند که گاهی اوقات در این حالت یک یا هر دو دریچه ممکن است خوب بسته نشوند که باعث بازگشت(پسزنی) خون میشود. این پس زنی خون میتواند منجر به صدای غیرطبیعی در قلب که مربوط به جریان خون غیرطبیعی است. اکثر موارد پرولاپس دریچه در تمام عمر بدون علامت بوده و ممکن است هیچ نشانه ای نداشته باشد و نیاز به هیچ گونه درمانی ندارد اما در صورتی که علایم ایجاد شود پزشک میتواند برای درمان درد، اختلال ضربان قلب و یا سایر عوارض دارو تجویز کند.
با چه علائمی می توان متوجه شد که فرد به افتادگی دریچه قلب مبتلا می باشد؟
از علائم افتادگی دریچه قلب می توان به اضطراب، ناراحتی های فکری، تپش قلب، درد غیر اختصاصی در ناحیه قلب که به صورت نقطه ای و گذرا دیده می شود، اشاره کرد.
از چه زمانی خطر افتادن دریچه قلب افراد را تهدید می کند؟
این مشکل از زمان تولد در نوزاد وجود دارد و ارثی است، ولی علائم بالینی آن در دوران دبستان و دبیرستان تظاهر پیدا می کند.
علائم افتادگی دریچه قلب چگونه خود را نشان می دهند؟
این افراد موقع ورزش، دچار تپش قلب و درد در ناحیه قفسه سینه می شوند. به طور کلی می توان گفت این کودکان حساس و مضطرب هستند و در مواقع امتحانات در مدرسه، اضطراب داشته و تحریک پذیر هستند.
بیماری افتادگی دریچه قلب در زنان بیشتر دیده می شود یا در مردان؟
زنان بیشتر به این بیماری مبتلا می شوند و مستعدتر هستند، زیرا طبع ظریف تر و لطیف تری داشته و به علت احساسات شان، زودتر گرفتار خواهند شد.
چه نوع بیماریهایی به بیمارهای مادرزادی قلبی معروف هستند؟
بیماری های مادرزادی قلب، ناهنجاری هایی هستند که در ساختار قلب از بدو تولد وجود دارد .بیماریهای قلبی کودکان اکثرا مادرزادی هستند، اما به این معنی نیست که مقصر ابتلای نوزاد به بیماری، مادر است بلکه چون نوزاد از زمانی که به دنیا آمده این بیماری را همراه خود دارد، بیماری مادرزادی نامیده میشوند چرا که برخی تصور میکنند در ابتلای نوزاد به این نوع بیماریها، مادر مقصر است در حالی که ممکن است پدر هم در ابتلا به بیماری مادرزادی قلبی سهم داشته باشد.
آیا درد شدید در دست چپ نشان دهنده بیماری قلبی است؟
درد دست چپ همراه با درد قفسه ی سینه یا تنگی نفس ممکن است علامت حمله ی قلبی باشد. در اینصورت باید سریعا به پزشک مراجعه نمود.
آیا همیشه درد قفسه سینه نشان دهنده بیماری قلبی است؟
در صورتی که درد قفسه سینه همراه با علائمی نظیر: تعریق سرد، تهوع و استفراغ باشد و یا بیشتر از ۳۰ دقیقه طول بکشد، مراجعه سریع به اورژانس الزامی است. درد قفسه سینه در صورتی که ناشی از تنگی سرخرگهای قلب باشد، آنژین صدری (درد قلبی قفسهسینه) نام دارد و نشانههای آن:
در صورتی که درد آنژینی به طور متناوب و در حالت استراحت ایجاد شود، احتمال بروز حملههای قلبی زیاد بوده و مراجعه فوری به اورژانس توصیه میشود.
آیا ضعف و خستگی زودرس می تواند نشانه بیماری قلبی باشد؟
نارسایی قلب، برادیکاردی(ضربان پایین قلب) و مشکلات دریچهای قلب با ضعف و خستگی زودرس همراه میباشند. معاینه دقیق توسط پزشک و در صورت لزوم الکتروگرام قلبی(نوار قلب)، اکوکاردیوگرافی، عکس قفسه سینه و آزمایش خون معمولا منجر به تشخیص سریع مشکلات قلبی میشود.
آیا سرگیجه از علائم بیماری قلبی می باشد؟
احساس سبکی سر، تاری دید و عدم تعادل و تعریق سرد ناشی از نامنظمی ضربان قلب، ضربان پایین قلب و یا افت فشار خون است. سرگیجه به صورت کوتاه مدت، در صورت همراهی با تعریق و یا تپش قلب نشانه نامنظمی های ضربان قلب می باشد. اما اگر سرگیجه به صورت احساس چرخش در محیط و یا حرکت اطراف باشد و علائمی نظیر: تهوع و استفراغ و وزوز گوش داشته باشد، معمولا مربوط به بیماری قلبی نمی باشد و باید به پزشک متخصص اعصاب مراجعه شود.
علت تپش قلب چیست؟
احساس تپش قلب ممکن است به علت نامنظمی ضربان قلب باشد و یا ناشی از اضطراب و فعالیت بدنی باشد. در صورتی که فرد در حالت استراحت به صورت ناگهانی دچار تپش قلب شده و پس از چند دقیقه تپش قلب به صورت خودبخود قطع شود، احتمال نامنظمی ضربان قلب وجود دارد. در این موارد گرفتن نبض و شمارش ضربان قلب در تشخیص علت تپش قلب کمک کننده است. حملات تپش قلب در مبتلایان به اختلالات قلبی نظیر: نارسایی قلب و یا مشکلات دریچهای، نشاندهنده نامنظمی ضربان قلب از قبیل AF، فلوتر دهلیزی و یا تاکیکاردی بطنی میباشد و با توجه به عوارض مهم این نامنظمی های ضربان قلب، بررسی دقیق و درمان مناسب الزامی است.
آیا تعریق سرد می تواند ارتباطی با بیماری های قلبی داشته باشد؟
اگر تعریق سرد همراه درد آنژینی قفسه سینه باشد، احتمال حمله های قلبی مطرح است. اگر تعریق سرد همراه تپش قلب، سرگیجه، ضعف و بیحالی باشد، احتمال نامنظمی ضربان قلب مطرح است. در نارسایی شدید قلبی، تعریق سرد همراه با تنگی نفس و احساس خستگی ایجاد میشود.
چه زمانی تنگی نفس نشان دهنده بیماری قلبی می باشد؟
در صورتی که تنگی نفس با فعالیت بدنی تشدید شده، در حالت خوابیده نسبت به حالت نشسته افزایش یابد و اگر همراه تورم پاها و همراه با حملات تنگی نفس شبانه باشد، علل قلبی نظیر نارسایی قلب و مشکلات دریچهای قلب مطرح بوده و با اکوکاردیوگرافی به راحتی قابل تشخیص است.
تست ورزش چیست و چگونه انجام می شود؟
تست ورزش روشی است که به منظور تشخیص گرفتگی رگهای قلب به کار میرود و معمولا دردناک نیست، فقط ممکن است ایجاد خستگی کند. شما در طول تست ورزش باید روی دوچرخه رکاب بزنید یا روی دستگاهی به نام تریدمیل راه بروید. قبل، حین و بعد از انجام تست ورزش از شما نوار قلب، فشار خون و نبض گرفته می شود. مقایسه نتایج نوار قلب، نبض و فشار خون به پزشک نشان میدهد که قلب شما چگونه میتواند با افزایش فعالیت کار کند.
تفاوت آنژیوگرافی و سی تی آنژیوگرافی چیست و کدام یک بهتر است؟
آنژیوگرافی و سی تی آنژیوگرافی هردو روشهایی دقیق برای بررسی رگهای اصلی خون رسان (کرونر) قلب هستند. اما هزینه آنژیوگرافی که با عبور یک لوله باریک از رگ پا به قلب انجام میشود، تقریبا سه برابر هزینه سی.تی. آنژیوگرافی است که فقط با یک تزریق وریدی در دست انجام میشود. زمانی که برای آنژیوگرافی صرف میشود نیز بیشتر از سی.تی.آنژیوگرافی است. گاهیاوقات شک بالینی پزشک مبنی بر اینکه بیمار گرفتگی رگ دارد، زیاد است. در چنین مواقعی از ابتدا بیمار آنژیوگرافی میشود. اما گاهیاوقات شک بالینی پزشک خیلی زیاد نیست. بنابراین سی. تی. آنژیوگرافی انجام میشود. در هر حال تکنیک سی. تی. آنژیوگرافی به اندازه آنژیوگرافی دقیق نیست. اگر احیانا سی. تی. آنژیوگرافی یک رگ تنگ را نشان بدهد این تنگی حتما باید با آنژیوگرافی تایید شود. یعنی اگر سی. تی. آنژیوگرافی نشان دهد رگ آنقدر تنگ است که نیاز به عمل جراحی دارد، جراح با گزارش سی. تی. آنژیوگرافی بیمار را به اتاق عمل نمیبرد. بلکه مجدد آنژیوگرافی انجام میدهد و با گزارش آنژیوگرافی او را جراحی میکند. بنابراین اگر شک بالینی پزشک در مورد گرفتگی رگ زیاد باشد انجام سی. تی. آنژیوگرافی در واقع تحمیل یک هزینه اضافی به بیمار خواهد بود.
آنژیوگرافی چگونه انجام میشود؟
برای انجام آنژیوگرافی، بیمار در بیمارستان بستری و در محل کشاله ران و یا مچ دست یک سوراخ کوچک ایجاد میشود. سپس یک لوله باریک از رگ پا به داخل رگهای قلب فرستاده میشود. بعد از آن، مواد مورد نظر (ماده حاجب) به درون لوله تزریق میشود و به رگهای قلب منتقل میشود. در این حین از رگها عکس گرفته میشود تا گرفتگی عروق، درصد تنگی و اینکه کدام رگ و کجای رگ تنگ است، مشخص شود.
سوالات شایع جراحی قلب
افسردگی بعد از عمل جراحی قلب
بعد از عمل قلب باز بعضی از بیماران کمی افسرده میشوند که این یک احساس طبیعی است و ممکن است میزان زیادی از انرژی شما صرف فائق شدن بر احساسات ترس و نگرانی در این مورد شود. بعضی از بیماران حتی ممکن است گریه کنند و یا دچار کابوسهای شبانه شوند.عده ای از بیماران نیز دچار ضعف حافظه شده و نمیتوانند حافظه خود را بخوبی متمرکز سازند و از این جهت ممکن است احساس نارضایتی و شرمندگی داشته باشند.باید توجه داشته باشید که تمام این احساسات پس از طی دوران بهبودی شما خاتمه می یابد. اگر ۴ تا ۶ هفته پس از عمل هنوز این احساسات در شما وجود دارد بهتر است این مسئله را با پزشک خود مطرح و از ایشان کمک بخواهید.
تغییرات جسمانی شما پس از عمل جراحی قلب
در اولین روزهای ورود به منزل فعالیت شما بایستی نظیر فعالیتهایی باشد که در بیمارستان انجام می دادهاید. به تدریج میتوانید فعالیت خود را کمی افزایش دهید.پس از عمل جراحی تعداد زیادی از بیماران دچار ضعف عمومی جسمی میشوند که دوران بهبودی آن معمولا ۶-۴ هفته بطول میانجامد و در طی این مدت به تدریج شما توانایی قبلی خود را باز خواهید یافت.بهتر است در 6 هفته اول در منزل و محیط بیرون در هوای مناسب و زمین صاف هر روز فعالیت های سبک مانند راه رفتن و انجام فعالیتهای شخصی را شروع نموده و به صورت مستمر برای انجام کارهای خود برنامه ریزی کنید به طوری که سبب ایجاد خستگی شدید جسمی نشود زیرا با وجود اینکه فعالیت برای عملکرد قلب مفید است ولی میزان زیاد آن در بیمار جراحی شده مضر میباشد. ضمنا نداشتن فعالیت هم سبب آسیبهای غیرقابل جبران به بیمار خواهد شد.روزانه به مدت و میزان فعالیت اضافه نمایید؛ (البته راه رفتن و فعالیت بعد از غذا نباشد.) به طوریکه، در پایان ۶ هفته دیگر محدودیتی برای فعالیتهای روزمره نداشته باشید.
تغذیه بعد از عمل جراحی قلب
ممکن است بعد از عمل شما برای چندین هفته دچار بی اشتهایی شوید، در این زمان بهتر است غذا را با حجم کم و وعده بیشتر مصرف کنید . همراه با اضافه کردن دور چین غذایی و مقدار کمی ادویه به غذا میتوان به درمان کاهش اشتها کمک کرد. در صورتیکه به هر دلیل بیمار نتواند از مواد غذایی به اندازه لازم استفاده نماید، مصرف مکملهای غذایی با صلاحدید پزشک معالج توصیه میشود.در ماه اول از مواد غذایی حاوی ویتامینها از جمله ویتامین C و پروتئینها جهت تسریع بهبود زخم استفاده کنید. از غذاهای کم چرب و کم نمک استفاده کنید. در صورت ابتلا به یبوست میتوانید از میوه، سبزی، کاهو، لوبیا و غذاهای پر فیبر استفاده کنید.بیمارانی که تعویض دریچه انجام دادهاند و وارفارین مصرف میکنند به توضیحات ذکر شده در قسمت مربوط به مصرف کنندگان وارفارین توجه کنند. بیماران دیابتی لازم است با میزان مصرف مواد غذایی و انسولین مناسب سطح قند خون خود را در حد نرمال نگه دارند. سعی کنید وزن خود را در حد نرمال حفظ کنید.
کاهش اشتها بعد از جراحی قلب
اکثر بیماران بعد از عمل کاهش اشتها دارند که به تدریج طی یک تا دو هفته بعد از عمل بهبود مییابد. اضافه کردن ادویه و آب لیمو به غذا میتواند به درمان کاهش اشتها کمک کند، در صورتیکه به هر دلیل بیمار نتواند از مواد غذایی به اندازه لازم استفاده نماید، مصرف مکملهای غذایی توصیه میشود.
یبوست بعد از عمل قلب
با توجه به شیوع بالای یبوست بعد از عمل جراحی قلب مصرف مایعات حدود 5/1 لیتر در روز همراه با غذای پرفیبر و داشتن فعالیت فیزیکی به اندازه کافی، برای پیشگیری از یبوست بسیار کمک کننده است. با این وجود به اکثر بیماران با تجویزو صلاحدید پزشک معالج مصرف شربت شیرمنیزیم روزانه ۳۰ میلیلیتر و یا قرص سیلاکس روزی ۳-۱ عدد توصیه می شود. قابل توجه اینکه زور زدن بیش از حد هنگام اجابت مزاج برای بیمار میتواند خطرناک باشد.
ورزش بعد از عمل جراحی قلب
فعالیت برای افزایش قدرت بدنی، جلوگیری از عوارض و افزایش سرعت بهبودی شما ضروری است. در هفته اول، زمان هربار فعالیت در منزل حدود ۱۰-۵ دقیقه و ۴-۳ بار در روز و به صورت راه رفتن باشد و در صورت عدم احساس ناراحتی یا سرگیجه هر هفته 5 دقیقه میزان فعالیت را افزایش دهید. بهتر است دو هفته اول در منزل و تحت نظارت یکی از اعضای خانواده فعالیت داشته باشید و سپس فعالیت را به زمان طولانیتر و خارج از منزل افزایش دهید. ساپورت قفسه سینه و جوراب واریس حین فعالیت حتما باید استفاده شود.هنگام ورزش به مجرد شروع درد قفسه سینه، خستگی شدید و یا تنگی نفس ورزش را متوقف کنید. لازم به ذکر است بیماران یک ماه پس از عمل، فعالیتهای سبک و سه ماه پس از عمل، فعالیتهای نسبتا سنگین تر در سلامت کامل بودهاند را میتوانند انجام دهند.جهت خواندن نماز تا حداقل یک ماه از میز و صندلی استفاده کنید. استفاده از استخر بعد از بهبود کامل زخم توصیه میشود.
شر وع فعالیتهای جنسی بعد از جراحی قلب
زمانیکه بتوانید یک طبقه را بدون احساس ناراحتی بالا بروید، میتوانید فعالیت جنسی خود را شروع کنید که حدودا ۴-۲ هفته پس از عمل میباشد. یعنی زمانی که زخمها ترمیم شده و دردهایتان کاهش یافته است.بهتر است در این هنگام فشاری روی دندهها وارد نشود و در صورتیکه درد و یا تنگی نفس شدید ایجاد شد بلافاصله فعالیت جنسی را متوقف نمایید.لازم به ذکر است تقریبا در نصف تا یک سوم بیماران پس از جراحی اختلال فعالیتهای جنسی به صورت گذرا اتفاق می افتد و به مرور وضعیت بهتر خواهد شد.بیمارانی که به دلیل درد قفسه سینه قرص زیر زبانی مصرف میکنند مجاز به استفاده از ویاگرا و قرصهای مشابه برای بهبود اختلالات جنسی نمیباشند.
رانندگی بعد از عمل قلب باز
رانندگی با وسایل نقلیه سبک یک ماه و رانندگی با وسایل نقلیه سنگین سه ماه پس از عمل مجاز است. لازم است مدت زمان نشستن پشت فرمان در ابتدا کوتاه و به تدریج زمان آن افزایش یابد.
چند روز بعد از عمل قلب میتوان استحمام کرد؟
در دو هفته اول مراجعه به منزل به صورت روزانه حمام بگیرید به طوری که طول مدت استحمام کوتاه و با کمک همراه باشد. در حمام روی صندلی بنشینید و از کشیدن لیف و کیسه روی محل زخم پرهیز کنید .محل بخیه را با آب ولرم و شامپوی بچه شستشو دهید. پس از آن روش استحمام همانند قبل از زمان جراحی بر اساس عادت بیمار میباشد ، فقط روی بخیه ها را تا زمان بهبود لیف نکشید.
کنترل درد بعد از عمل جراحی
درد بعد از عمل برای ۴-۱ هفته اول در صورتیکه قابل تحمل نباشد نیاز به درمان دارد. مسکن پیشنهادی قرص استامینوفن 500 میلیگرم هر 8 ساعت که برای پیشگیری از بروز ناراحتی معده بهتر است با معده خالی مصرف نشود.